Zapalenia kości dzielimy w zależności od sposobu powstawania na: krwiopochodne, pourazowe i pooperacyjne. Możemy je również podzielić w zależności od czasu powstania na wczesne i późne.
Zapalenia krwiopochodne to takie, które powstają bez czynnika zewnętrznego a ognisko zapalne jest wewnątrz organizmu i drogą krwionośną przenosi się do miejsca infekcji. Najczęstszym miejscem bytowania drobnoustrojów są nie leczone zęby, infekcje układu moczowego lub infekcje narządu rodnego.
Zapalenia pourazowe związane są z wniknięciem drobnoustroju (bakterii) do organizmu poprzez uszkodzone tkanki miękkie, np. złamania otwarte, urazy zmiażdzeniowe i amputacje pourazowe.
Pooperacyjne dotyczą chorych, u których po przeprowadzonym zabiegu operacyjnym doszło do rozwinięcia się infekcji.
W przypadku infekcji wczesnych mówimy o okresie do miesiąca od zadziałania czynnika wywołującego infekcję a późne do roku. Powyżej roku są infekcjami odległymi.
Najczęstszym patogenem (bakterią) kolonizującym tkankę kostną jest gronkowiec złocisty metycylinowrażliwy (MSSA). Chorobami, które sprzyjają rozwojowi stanu zapalnego jest: cukrzyca, choroby z obniżoną odpornością i koniecznością stosowania leków immunosupresyjnych, alkoholizm, nikotynizm.
Leczenie zapaleń kości możemy podzielić na kilka etapów.
I – antybiotykoterapia empiryczna, czyli podawanie antybiotyków o szerokim spektrum działania celem zmniejszenia ogniska zapalnego oraz zmniejszenia parametrów zapalnych. W tym okresie przed włączeniem antybiotyku pobieramy posiewy celem ustalenia rodzaju drobnoustroju i włączenia w późniejszym etapie antybiotykoterapii celowanej oraz przygotowujemy chorego do leczenia operacyjnego.
II – leczenie operacyjne, polegające na całkowitym usunięciu ogniska zapalnego, oraz implantów pokrytych biofilmem z bakteriami (endoprotezy, gwoździe śródszpikowe, płytki, śruby). Pobranie materiału śródoperacyjnego celem ostatecznego określenia rodzaju bakterii.
III – leczenie pooperacyjne antybiotykoterapią celowaną na dany drobnoustrój.
Należy pamiętać, że leczenie zapaleń kości wymaga w większości przypadków leczenia operacyjnego, a następnie antybiotykoterapii celowanej.
Wyjątki od leczenia operacyjnego, kiedy stosujemy wyłącznie antybiotykoterapię to min.:
– stan zdrowia chorego uniemożliwiający bezpieczne przeprowadzenie zabiegu operacyjnego tzw. antybiotykoterapia supresyjna,
– rozległość zabiegu operacyjnego znacznie okaleczyłaby chorego lub naraziłaby na trwałe kalectwo
– brak świadomej zgody chorego na leczenie operacyjne
Rokowania w przypadku zapaleń kości są dobre. Większość chorych uzyskuje całkowite wyleczenie. U części pacjentów należy powtórzyć leczenie raz lub nawet kilkukrotnie. Pomimo wyleczenia procesu zapalnego zdarzają się nawroty infekcji. Mogą one wystąpić w krótkim okresie po zabiegu operacyjnym (miesiące) lub w odległym (lata).
