Na podstawie pracy z Cornea Vol. 27 Nr 8 Sep. 2008
„Incidence and Clinical Characteristics of Enterococcus Keratitis” Autorzy:Ganesh Rau, John A.Seedor ,Mehandra K.Shah, David C.Ritterband i Richard S. Koplin
Jest to rodzaj bakterii Gram-dodatnich, względnie beztlenowych ziarniaków, które najczęściej występują w postaci dwoinek. Mają antygen wielocukrowy grupy D, znajdujący się między ścianą komórkową a błoną cytoplazmatyczną. Dwa gatunki powszechnie występują w jelitach ludzi, w których żyją na zasadzie komensalizmu, są to częstszy Enterococcus faecalis (90-95%) oraz rzadszy Enterococcus faecium (5-10%)
Enterokoki charakteryzują się niewielką zjadliwością, kolonizują fizjologicznie skórę i przewód pokarmowy człowieka, niemniej u osób z obniżoną odpornością mogą wywołać zakażenia takie jak:
– Zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych
– Posocznicę
– Infekcyjne zapalenie wsierdzia
– Infekcje dróg moczowych
– Zakażenia szpitalne
W okulistyce enterokoki mogą wywoływać:
– Zapalenia gałki ocznej po zabiegach usunięcia zaćmy
– Zapalenia pęcherzyka filtracyjnego
– Zapalenia rogówki
– Infekcje po zabiegach keratoplastyki drążącej, wszczepienia setonu
– Izolowane zapalenia rogówki i spojówki
OBJAWY KLINICZNE:
– silny ból
– nastrzyk mieszany (czerwone oko)
– światłowstręt
– spadek ostrości wzroku
– naciek, obrzęk istoty właściwej
– odczyn zapalny z komory przedniej oka, hypopyon
– ścieńczenie rogówki, a nawet perforacja
Materiał i metoda badania pacjentów
– Kryteria doboru pacjentów – dodatni wynik posiewu w kierunku Enterococcus sp.
– Za pomyślne zakończenie leczenia uznano całkowite wynabłonkowanie rogówki i wchłonięcie się nacieku zapalnego.
Pacjenci
– Przebadano 4465 rogówek, z których w 3422 przypadkach odnotowano dodatni wynik posiewu.
– Tylko u 15 chorych wyhodowano Enterococcus sp. (Enterococcus faecalis)
– Prawdopodobieństwo zachorowania wyniosło 0.44% (wg. Autorów)
– Wiek: 17 – 98 lat, średnio 57.5 lat
– K / M = 4 : 1
– 8 (53%) stosowało miękkie soczewki kontaktowe
– 5 (33%) inne schorzenia okulistyczne: wrzód Moorena, entropion z punkcikowatą keratopatią, stożek rogówki, oftalmopatia tarczycowa, dystrofia błony podstawnej nabłonka rogówki
– 2 (13%) po przeszczepie rogówki
– Dwoje stosowało miejscowo sterydy, w tym jeden także cyklosporynę
– 1 pacjent był HIV (+)
– 1 po usunięciu ciała obcego
Wyniki:
– u 11 pacjentów odnotowano poprawę po miejscowym podaniu antybiotyku w monoterapii (moksyfloksacyna, wzmocniona wankomycyna, ofloksacyna, cyprofloksacyna) oraz terapii skojarzonej (wankomycyna z cyprofloksacyną oraz tobramycyna z cefazoliną)
– Żaden z pacjentów nie otrzymał ogólnej antybiotykoterapii
– U 3 pacjentów wykonano zabieg keratoplastyki drążącej
– U 6 z 15 przypadków wyhodowano w posiewie także inne patogenny
Wnioski:
Enterokoki nie są tak patogenne jak inne częściej hodowane z posiewu bakterie takie jak np: Staphylococcus aureus czy epidermidis, posiadają jednak zdolność adhezji do tkanek gospodarza co znalazło potwierdzenie w przypadku zapaleń wnętrza gałki ocznej.
Jednak ich chorobotwórczość wynika przede wszystkim ze zdolności do rozwoju oporności na najczęściej stosowane antybiotyki, takie jak: Aminoglikozydy, Fluorochinolony, Makrolidy, Tetracykliny, Wankomycynę i inne.
Incydenty zapalenia rogówki wywoływanego przez Enteroccocus sp. zdarzają się bardzo rzadko wg artykułu 0.44% na 10 lat badań. Większość z chorych to kobiety, powyżej 35 roku życia, noszące soczewki kontaktowe i u wszystkich posiew w kierunku Enterococcus faecalis był dodatni.
Enterokokowe zapalenie rogówki jest związane z nieprawidłową powierzchnią rogówki i noszeniem soczewek kontaktowych. Większość przypadków była wrażliwa na wankomycynę.
